En çok aldığım sorulardan biri de hangi vitaminleri kullandığıma dair. Hadi bir bakalım:
Öncelikle 3 ana kuralım var:
Esas olan besinlerden vitaminleri almaktır.
İnsanın doğası yeterli vitamini yediklerinden alacak şekildedir. Bunun için enzimler, mineral aktivatörleri vs gereklidir. Bunlar gıdalarda doğal olarak bulunmakla birlikte sentetik vitaminlerde bulunmamakta.
Vitaminleri mümkün olduğunda doğal hallerinde almak lazım. Hemen kanıtlayalım:
- Domates tüketiminin prostat dokusuna eşdeğer likopen alımından çok daha fazla etkisi vardır.
- Nar ve brokolide, içlerindeki maddelerin bileşiminden çok farklı etkileri gözlenmiştir.
- İçerdikleri besleyici maddelerden bağımsız olarak tarla turbu tüketimi ile serbest radikaller azaldığı gözlenmiştir.
Özetle: vitaminlerinizi yiyerek alın, hap olarak değil.
Vitamin ve Mineralleri mümkün olduğunca doğada bulunduğu halleriyle tüketin
Sentetik, izole vitaminler malesef vücutta her zaman aynı etkiyi yaratmıyor. Teknoloji ile ya da biyolojik süreçlerle mi yaratıldığı gerçekten fark yaratıyor çünkü endüstriyel süreçlerde farklı fizyolojik etkileri olan tamamen yeni bir bileşen yaratılabiliyor. Geviş getiren hayvanlarda doğal olarak üretilen trans yağ (süt ürünlerindeki CLA gibi) faydalıyken, tohum yağlarının endüstriyel işlenmesinden üretinden trans yağlar son derece toksiktir.
Bir diğer örnek de folik asittir. Doğada bulunan hali folattır, folik asit değil. Folik asit folata dönüştürülse de, insanlarda bu dönüşüm oldukça zayıftır. Ayrıca doğal folatın aksine folik asit plasentayı geçemez. Özellikle hamilelere verildiği düşünülürse bu oldukça önemlidir. Yetmezmiş gibi, doğal folatın aksine folik asit kanser riskini artırır. Maalesef, vitaminlerde genellikle folik asit kullanılır çünkü doğal folata göre çok daha ucuzdur.
Takviye alırken seçici olun
Multivitaminler oldukça popüler. Oysa ki ya hiç faydası yok ya da tam tersine zararı var. Journal of American Medical Association’da çıkan bir analizde, 230.000 kişinin katıldığı 68den fazla denemeye göre sentetik beta kerotenler, A ve E vitamini tedavileri ölüm riskini artırmakta.
Multivitaminlerin ana sorunu magnezyum, D vitamini, K2 vitamini gibi faydalı vitamin ve minerallerden çok az içerirken, folik asit, kalsiyum, demir ve E vitamini gibi toksik olanlardan çok fazla içermeleridir. Dolayısıyla dengesiz tüketimle hastalığa katkıda bulunurlar. Diğer bir sorun da, üreticilerin en ucuz bileşenleri kullanmasıdır, az önceki folat yerine folik asit kullanılması örneği gibi. Bunun sonucundan bahsetmiştim.
Peki ne yapmalı?
Buraya kadar okuduysanız, şu an vitamin ve mineral takviyesine tamamen karşı olmuşsunuzdur büyük ihtimalle. Tam olarak değil. Ne kadar iyi beslenirseniz beslenin, bazılarını beslenerek almak gerçekten zordur. Ayrıca bazı durumlarda fazla tüketmek de gerekli olabilir: Enfeksiyonlarda C vitamini, kan şekeri veya metabolik dengesizliklerinde magnezyum alınması gibi. Bu gibi durumlarda seçici olarak bunları almak faydalı olacaktır.
Benim tavsiye ettiğim 5 vitamin/mineral aşağıdaki gibidir.
- A vitamini
- D vitamini
- K2 vitamini
- Magnezyum
- C vitamini
Neden bunları tavsiye ettiğimi bir sonraki yazıda bulacaksınız.